پژوهشی در تصویر سازی قصص قرآن با تأکید بر قصه های نوح، یوسف و یونس (ع)

پایان نامه
چکیده

هنر اسلامی دارای وجوه مختلفی است. یکی از جلوه های زیبای این هنر، نگارگری است که از قرون اولیه اسلامی آغاز شده و آثار با ارزشی به جا مانده است. این نگاره ها هنگامی به اوج می رسیدند که با مضامین و داستان های قرآنی همراه می شدند. محور اصلی قصه ها در ادبیات فارسی از جمله کتاب «قصص الانبیا»، قصه های قرآنی است که با شرح و بسطی بیشتر نقل شده است. در این پایان نامه تصاویر داستان ها، از قرون اولیه ی اسلام تا پایان دوره ی قاجار گردآوری شده و با استناد به قرآن کریم و تفاسیر و نیز اشعار فارسی و متن «قصص الانبیا» نیشابوری مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است و هم چنین، ضمن مطالعه ی تطبیقی بر روی مضامین داستان و تصاویر ارایه شده از سوی هنرمندان مسلمان نگارگر، در قرون متمادی، تجزیه و تحلیل تصاویر و بیان مفاهیم تصویری قصه های نوح (ع)، یوسف (ع) و یونس(ع) صورت گرفته است. این تحلیل بر پایه ی چگونگی انتخاب بخشی از داستان و قدرت خلاقیت هنرمند درآفرینش هنری با تکیه بر عناصر ساختاری تصویر می باشد. در آغاز ضمن مروری بر هنر نگارگری دینی و جایگاه آن در بخش نگارگری اسلامی به ویژگی های قصه در قرآن و جایگاه این مضامین در اشعار برخی از شاعران پارسی گو، پرداخته شده است. در قسمت دوم، با نگاهی به تعدادی از اشعار شاعران با مضامین همان قصه، به جایگاه این داستان ها در اشعار فارسی و ویژگی های نمادین آن اشاره شده است. سپس قسمت های تصویری قصه از کتاب «قصص الانبیا» استخراج و ابعاد توصیفی خاص نویسنده ی این کتاب، بیان گردیده است. در انتها، ضمن ارایه تحلیل جامعی از تطبیق نمونه های تصویری، به ابعاد زیبایی شناسی و نیز وجوه تجسمی در شکل گیری نقاشی ها پرداخته شده است.

منابع مشابه

تأملی بر نظام چینش آیات در قصص قرآنی با تأکید بر آیاتِ روایت‌گر طوفان نوح(ع) در سورۀ هود(ع)

قرآن‌کریم از قالب روایت‌گری داستان‌ها برای بیان معارف بهره برده­ است. علی­رغم کوشش‌های تفسیری فراوان، در حوزۀ قصص قرآنی، بررسی شیوۀ روایت‌گری خداوند در این آیات، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. چینش آیاتِ روایت‌گرِ طوفان نوح(ع)، در سورۀ هود(ع) با فرض آنکه بر اساس سیر زمانی به توصیف حوادث واقع شده در طوفان می‌پردازد، با تعارض‌هایی روبرو است. این پژوهش با پیشنهاد الگوی «رگ‌برگی» برای این آیات، ضابطه...

متن کامل

نسبت بین قرآن و رمان: قصه یوسف پیامبر در قرآن

به عقیدة بسیاری از صاحب‌نظران، پیدایی نوع ادبی رمان مستلزم شیوة خاصی از انسان‌شناسی و نگاه به عالم است که جز در تمدن مدرن امکان ظهور نداشته است. رمان، به‌ویژه رمان رئالیستی، نوعی ادبی است که با انسان منفرد و امکانات فراروی او برای مواجهة با مسائل و معضلات دنیای مدرن سروکار دارد. در میان داستان‌های قرآنی، قصة یوسف پیامبر (ع) بسیاری از شاخصه‌های رمان را دارد و برخی پژوهش‌ها به تحلیل این شباهت و ح...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

تحلیل ادبی داستانهای قرآن: داستان حضرت نوح (ع)، حضرت یوسف (ع) و حضرت موسی (ع)

داستانهای قرآن از دیر زمان از جنبه های مختلف تاریخی، محتوایی، تربیتی و غیره مورد بررسی واقع شده است اما جنبه های هنری، مسائل مربوط به شیوه های داستان پردازی و تحلیل عناصر داستانی و ادبی آن خیلی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، داستان به عنوان یک شکل ادبی و هنری دارای ساختار هندسی خاصی است که آن را از دیگر اشکال ادبی مانند قصیده، خطبه، مقاله و غیره متمایز می سازد. داستانهای قرآن در ردیف داستانهای ...

15 صفحه اول

مصادیق تصویری و تجسمی قصه یوسف (ع) در قرآن کریم

این پژوهش به شناسایی، استخراج و تبیین «مصادیق تصویری و تجسمی» قصه ی یوسف(ع) در قرآن کریم پرداخته، و سپس با استفاده از داده ها و یافته های به دست آمده به سنجش و اندازه گیری فراوانی و وزن کمی و کیفی مولفه های مذکور می پردازد. در همین ارتباط متن قرآن کریم و به طور مشخص قصه یوسف(ع) در این کتاب مقدس (آیات چهارم تا یکصد و یکم سوره یوسف) به عنوان محدوده پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، ...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023